കേരളത്തിലെ ആദ്യ ജീവാണു ജൈവ വള ഗുണനിയന്ത്രണശാല പട്ടാമ്പിയില്‍

Saturday, 16th January 2021

Also read:

കോവിഡ് കാലത്ത് മടങ്ങിയെത്തുന്ന പ്രവാസികള്‍ക്ക് മാതൃകയാക്കാന്‍ കാഞ്ഞായി ഇബ്രാഹീമിന്റെ മത്സ്യ പച്ചക്കറ...

വെജിറ്റബിള്‍ ആന്‍റ് ഫ്രൂട്ട് പ്രമോഷന്‍ കൗണ്‍സില്‍ കേരളം- കര്‍ഷക അവാര്‍ഡ് ദാനം നാളെ.

ജൈവകൃഷി രീതി പഠന ക്ലാസ് സംഘടിപ്പിച്ചു

വാഴ നിർണ്ണായക വിള; വീടുകളിലെ വാഴ കൃഷി സാഹചര്യം പ്രയോജനപ്പെടുത്തണം: കടന്നപ്പള്ളി രാമചന്ദ്രൻ

Leave a Reply Cancel reply

ശീതകാല പച്ചക്കറി കൃഷി
വയനാട് കൃഷി വിജ്ഞാന കേന്ദ്രവും ആത്മ വയനാടും സമയോചിതമായി ബ്ലോക്ക് തല കാർഷിക വിജ്ഞാന കേന്ദ്രങ്ങൾക്കും വയനാട്ടിലെ കർഷകർക്കുമായി സംഘടിപ്പിക്കുന്ന കൃഷി പാഠശാലയിൽ “ശീതകാല പച്ചക്കറി കൃഷി ” എന്ന വിഷയത്തിൽ ഓൺലൈൻ ആയി കർഷകർക്ക് പരിശീലനം നൽകുന്നു.
കാർഷിക മാധ്യമരംഗത്തെ കുലപതി ആർ. ഹേലിയ്ക്ക് വിട : കൃഷി എഴുത്തുകൾ അനശ്വരമായി നിൽക്കും
സംസ്ഥാന കാർഷിക മേഖലയുടെ ഗുരുസ്ഥാനീയനും കാർഷിക മാധ്യമരംഗത്തെ അധികായനുമായ ആർ ഹേലി (86) ഞായറാഴ്ച രാവിലെ 8. 45 ന് വിടവാങ്ങി. കഴിഞ്ഞ 6 പതിറ്റാണ്ടോളം കേരളത്തിന്റെ കാർഷിക മേഖലയ്ക്ക് സമഗ്രമായ സംഭാവനകൾ നൽകിയ വ്യക്തിയാണ് ആർ. ഹേലി. 1934 ൽ തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ ആറ്റിങ്ങലിലായിരുന്നു ജനനം. കാർഷിക കോളേജിലെ ബിരുദ പഠനത്തിനുശേഷം 1955 ൽ റബ്ബർ ബോർഡിൽ കൃഷി ഉദ്യോഗസ്ഥനായാണ് ഔദ്യോഗിക പ്രവർത്തനമാരംഭിക്കുന്നത്. സംസ്ഥാനത്തെ കാർഷിക മാധ്യമരംഗത്തെ ചാലകശക്തിയായ ഫാം ഇൻഫോർമേഷൻ ബ്യൂറോയുടെ ശില്പികൂടിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. 1968 വരെ കൃഷി, മൃഗസംരക്ഷണം എന്നീ വകുപ്പുകളിൽ പ്രത്യേക ഇൻഫർമേഷൻ സർവീസുകളാണ് നിലവിലുണ്ടായിരുന്നത്. ഇവ സംയോജിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ഫാം ഇൻഫർമേഷൻ ബ്യൂറോ ആരംഭിക്കുന്നത് 1969 ജനുവരി ഒന്നിനാണ്. ഭക്ഷ്യോല്പാദനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിവിധ വകുപ്പുകൾ ഏകോപിപ്പിച്ച് ഒരു കുടക്കീഴിൽ കൊണ്ടുവരണമെന്ന അന്നത്തെ കൃഷി മന്ത്രിയായിരുന്ന എം എൻ ഗോവിന്ദൻ നായരുടെ ദീർഘദൃഷ്ടി ആണ് ബ്യൂറോയുടെ രൂപീകരണം എന്ന ആശയത്തിൽ ചെന്നെത്തിയത് . കാർഷിക വിജ്ഞാനവ്യാപനത്തിന് നിസ്തുല സംഭാവനകൾ നൽകിക്കൊണ്ടിരുന്ന ആർ ഹേലിയെ ആയിരുന്നു ബ്യൂറോയുടെ പ്രഥമ പ്രിൻസിപ്പൽ ഇൻഫർമേഷൻ ഓഫീസറായി ചുമതലപ്പെടുത്തിയത്. 1969 ജനുവരി ഒന്നു മുതൽ 1983 ജനുവരി 20 വരെ അദ്ദേഹം ഫാം ഇൻഫർമേഷൻ ബ്യൂറോയുടെ പ്രിൻസിപ്പൽ ഇൻഫർമേഷൻ ഓഫീസർ ആയിരുന്നു. നെൽകൃഷിയിലെ ഗ്രൂപ്പ് ഫാമിംഗ്, മലയാള ദിനപത്രങ്ങളിൽ കാർഷിക പംക്തികളുടെ ആരംഭം, ആകാശവാണിയിലെ കാർഷിക വാർത്ത, കേരളകർഷകൻ മാസികയുടെ നവീകരണം തുടങ്ങി ഒട്ടനവധി ആശയങ്ങളുടെ ശില്പി കൂടിയായിരുന്നു ആർ ഹേലി. 1989 ൽ കൃഷി ഡയറക്ടറായി വിരമിച്ച ശേഷവും മൂന്ന് പതിറ്റാണ്ട് അദ്ദേഹം കാർഷികമേഖലയുടെയും കർഷകരുടേയും സ്പന്ദനം തന്നെയായിരുന്നു. മികച്ച ഫാം ജേർണലിസത്തിനുള്ള ആദ്യത്തെ കർഷക ഭാരതി അവാർഡ്, പ്രസ് അക്കാദമി അവാർഡ് എന്നിവ അദ്ദേഹം കരസ്ഥമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. കേന്ദ്ര സർക്കാരിന്റെ നിരവധി കമ്മിറ്റികളിലും ജൂറികളിലും അംഗമായിരുന്നു. നിരവധി വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും അദ്ദേഹം പര്യടനം നടത്തിയിട്ടുണ്ട് . കാർഷികമേഖലയ്ക്ക് നൽകിയ സമഗ്ര സംഭാവനകളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ 2019ൽ ഫാം ഇൻഫർമേഷൻ ബ്യൂറോയുടെ സുവർണ ജൂബിലി ആഘോഷവേളയിൽ മുഖ്യമന്ത്രി പിണറായി വിജയൻ അദ്ദേഹത്തെ പ്രത്യേകം ആദരിക്കുകയുണ്ടായി.
ക്രിസ്തുമസ് പുതുവത്സരത്തിന് വയനാട്ടിൽ നിന്ന് ചക്ക കേക്ക് : കോവിഡിനെ മറികടന്ന് കർഷക കൂട്ടായ്മ.
ബാസ അഗ്രോ ഫുഡ് പ്രൊഡക്ടറ്റ് യൂണിറ്റിന്റെ തുടക്കം. കാർഷിക വിളകൾ കൊണ്ട് സമ്പന്നമായ വയനാടിന്റെ മണ്ണിലെ തൃക്കൈപ്പറ്റയിൽ ഏകദേശം ഒരു വർഷത്തോളമായി പ്രവർത്തിച്ചു വരുന്ന സ്ഥാപനമാണ് ബാസ അഗ്രോ ഫുഡ് പ്രൊഡക്ടസ് . 2019 ഡിസംബറിൽ പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ച ഈ സ്ഥാപനത്തിന്റെ പിന്നിൽ ഏഴ് പേർ അടങ്ങുന്ന കർഷകരുടെ കൂട്ടായ്മയുണ്ട് . കൂടാതെ അഞ്ച് തൊഴിലാളികളും , ഇവർ ഒരോരുതരും ഈ സ്ഥാപനത്തിന്റെ ഉയർച്ചയുടെ പ്രധാന കണ്ണികളാണ്.കർഷകനും പത്രപ്രവർത്തകനുമായ സി .ഡി സുനീഷ് ആണ് ഈ സ്ഥാപനത്തിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടർ, പ്രൊഡക്റ്റ് മാനേജറായി മോഹന ചന്ദ്രനും ബാക്കി അഞ്ചു പേർ ബോർഡ് അംഗങ്ങളുമാണ് . ബാസ യൂണിറ്റിന്റെ ലക്ഷ്യം . ഗ്രാമത്തിലെ ആദിവാസികളിൽ നിന്നും കർഷകരിൽനിന്നും മാർക്കറ്റ് വിലയെക്കാൾ കൂടിയ വിലയ്ക്ക് കാന്താരി, ഇഞ്ചി, പച്ചമുളക് എന്നീ അഞ്ചിനം സാധനങ്ങൾ വാങ്ങി.കൃഷിക്കാർക്ക് അധിക വരുമാനം ഉണ്ടാക്കി കൊടുക്കുക, ഗ്രാമീണരായിട്ടുള്ള സ്ത്രീകൾക്ക് ജോലി ഉറപ്പാക്കുക എന്നി ലക്ഷ്യങ്ങൾ മുന്നോട്ട് വെച്ചാണ് ബാസ യൂണിറ്റ് പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ചത് . ബാസ അഗ്രോ ഫുഡ് പ്രൊഡക്റ്റ് ഉൽപ്പന്നങ്ങളും ഉൽപ്പദന രീതിയും. നമുക്ക് ചുറ്റും സുലഭമായി ലഭിച്ചിരുന്ന ഇഞ്ചി, കുരുമുളക്, കറിവേപ്പില , കാന്താരി , ചക്ക എന്നി അഞ്ച് ഇനം കാർഷിക വിളകൾ ഉപയോഗിച്ച് വിവിധ തരം ബിസ്ക്കറ്റ് നിർമ്മിച്ചു നൽകുന്നു . അതു തിർത്തും ജൈവ രീതിയിൽ . ജൈവ രീതിയിലുള്ള ഉൽപ്പന്നങ്ങൾക്ക് മുൻതുക്കം നൽകുന്ന ഈ സ്ഥാപനത്തിലെ ബിസ്ക്കറ്റ്, ബന്ന്, ബ്രഡ് എന്നീ ഉൽപ്പനങ്ങൾക്ക് കേരളത്തിന് അകത്തും പുറത്തും ആവശ്യക്കർ ഏറെയാണ്. വയനാട് ജില്ലയിലെ മിക്ക ബേക്കറി കളിലും ഈ ബിസ്ക്കറ്റുകൾ ലഭ്യമാണ്.കർഷകർക്ക് ഒരു കൈത്താങ്ങ് എന്ന ആശയം മുന്നോട്ട് വെയ്ക്കുന്ന ഈ സ്ഥാപനം മൈദ പൂർണമായും ഒഴിവാക്കി ഗോതമ്പ് കൊണ്ടാണ് ബിസ്ക്കറ്റും കേക്കും മറ്റ് ഉല്പന്നങ്ങളും ഉണ്ടാക്കുന്നത്. ബാസ അഗ്രോ ഫുഡ് പ്രൊഡക്റ്റ്സ് അന്വേഷിച്ച് കേരളത്തിനകത്തും പുറത്തും നിന്നും നിരവധി പേരാണ് എത്തുന്നത്. അതിനു കാരണം ഇവർ ഉണ്ടാക്കുന്ന ജൈവ ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ ഗുണമേന്മ തന്നെയാണ്. അതുതന്നെയാണ് ഈ യൂണിറ്റിനെ വേറിട്ട് നിർത്തുന്നതും. മറ്റു പ്രവർത്തനങ്ങൾ . വളരെ അധികം ജന ശ്രദ്ധ ആകർഷിച്ച ചക്ക മഹോത്സവം ഇവരുടെ കൂട്ടായ പരിശ്രമത്തിന്റെ ഫലമാണ് . കൂടാതെ ബാസ യൂണിറ്റ് കൃഷി വകുപ്പും വ്യവാസയ വകുപ്പുമായും ചേർന്ന് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഈ യൂണിറ്റാണിത് . കോവിഡ് മഹാമാരി ഈ സ്ഥാപനത്തെയും പ്രതികൂലമായി ബാധിച്ചെങ്കിലും അതിനെ പ്രതിരോധിച്ച് മുന്നോട്ട് നീങ്ങുകയാണ് ബാസ അഗ്രോ ഫുഡ് പ്രൊഡക്റ്റ്സ് . ഈ ക്രിസ്മസിന് ചക്ക കേക്ക് കോവിഡിന് ശേഷം വിപണി ഉണർന്നത് തങ്ങൾക്കനുകൂലമാക്കാനാണ് ബാസയുടെ അണിയറ പ്രവർത്തകരുടെ ശ്രമം. ക്രിസ്തുമസ് – പുതുവത്സര വിപണി ലക്ഷ്യമിട്ട് പുതിയ ഇനം കേക്ക് വിപണിയിലിറക്കി കഴിഞ്ഞു. കൃത്രിമ ചേരുവകൾ ഇല്ലാതെ ചക്ക ഉപയോഗിച്ചുള്ള കേക്കാണ് പ്രധാനമായും നിർമ്മിക്കുന്നത്. 150 രൂപ വിലയുള്ള 400 ഗ്രാം കേക്കുകൾക്ക് ഇപ്പോൾ തന്നെ നല്ല ഓർഡർ ലഭിച്ചു കഴിഞ്ഞു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ ബാസയുടെ തൃക്കൈപ്പറ്റയിലെ ഭക്ഷ്യ സംസ്കരണ കേന്ദ്രം ഇപ്പോൾ മുഴുവൻ സമയ പ്രവർത്തനത്തിലാണ്. www.kerala.shopping എന്ന ഓൺലൈൻ ഷോപ്പിംഗ് പോർട്ടൽ വഴി ബുക്കിംഗ് സ്വീകരിച്ച് ഓൺ വിപണനമാണ് കൂടുതലായും ലക്ഷ്യമിടുന്നത്
മണ്ണിന്റെ ജീവൻ നിലനിർത്തൂ മണ്ണിലെ ജൈവ വൈവിധ്യം സംരക്ഷിക്കൂ : ഇന്ന് ലോക മണ്ണ് ദിനം
വയനാട് കൃഷി വിജ്ഞാന കേന്ദ്രം ആത്മ വയനാട്, കല്പറ്റ, നിലമ്പൂർ, തൂണേരി, പേരാമ്പ്ര, കുന്നമംഗലം എന്നീ ബ്ലോക്ക് തല കാർഷിക വിജ്ഞാന കേന്ദ്രങ്ങളുമായി സഹകരിച്ചു കർഷകർക്കായി ഒരു ഓൺലൈൻ കൃഷിപാഠശാല സംഘടിപ്പിച്ചു. പരിപാടിയുടെ ഔപചാരിക ഉദ്ഘാടനം പടന്നക്കാട് കാർഷിക കോളേജ് അസോസിയേറ്റ് ഡീൻ ഡോ. സുരേഷ് പി. ആർ നിർവഹിച്ചു. “മണ്ണിന്റെ ആരോഗ്യ പരിപാലനം” എന്ന വിഷയത്തിൽ പരിശീലന ക്ലാസ്സ്‌ നയിച്ചത് പടന്നക്കാട് കാർഷിക കോളേജ് മണ്ണ് ശാസ്ത്ര വിഭാഗം അസ്സിസ്റ്ററ്റ് പ്രൊഫസർ ഷമീർ മുഹമ്മദ്‌ ആണ്. പരിപാടിയിൽ കൃഷി വിജ്ഞാന കേന്ദ്രം പ്രോഗ്രാം കോർഡിനേറ്റർ ഡോ അലൻ തോമസ്, അസിസ്റ്റന്റ് പ്രൊഫസർമാരായ ഡോ. ഇന്ദുലേഖ വി. പി., ഡോ. അപർണ രാധാകൃഷ്ണൻ എന്നിവർ സംസാരിച്ചു. കർഷകർക്ക് തങ്ങളുടെ സംശയനിവാരണത്തിന് അവസരമൊരുക്കിയാണ് പരിശീലനം സംഘടിപ്പിച്ചത്. മനുഷ്യരാശിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അതിപ്രധാനമായ ഒരു പ്രകൃതി വിഭവമാണ് മണ്ണ്. സസ്യങ്ങളെ മണ്ണിൽ ഉറപ്പിച്ചു നിർത്തുക എന്ന ധർമ്മം മാത്രമല്ല മണ്ണിനുള്ളത്. വളർച്ചക്കും നിലനിൽപ്പിനും ആവശ്യമായ പോഷകഘടകങ്ങൾ, ജലം എന്നിവ സസ്യങ്ങൾക്ക് ലഭിക്കുന്നത് മണ്ണിൽ നിന്നുമാണ്. ഭൂമിയിലെ സകല ജീവജാലങ്ങളുടെയും ജീവന്റെ ആധാരം മണ്ണാണ്. മണ്ണിൽ വസിക്കുന്ന കോടാനുകോടി സൂക്ഷ്മ- സ്ഥൂല ജീവികൾ ഭക്ഷ്യചങ്ങലയുടെ പ്രധാന കണ്ണികളായി വർത്തിച്ചു കൊണ്ട് ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ സന്തുലനത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. ഈ സന്തുലനാവസ്ഥക്ക് ഭംഗം സംഭവിച്ചാൽ അത് ജീവന്റെ നിലനിൽപ്പിനെ തന്നെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കും. ആഗോള തലത്തിൽ മണ്ണിന്റെ പ്രാധാന്യവും മണ്ണ് പരിപാലനത്തിന്റെ ആവശ്യകതയെ കുറിച്ചും ജനങ്ങളെ കൂടുതൽ ബോധവാന്മാരാക്കുന്നതിനായാണ് ഐക്യരാക്ഷ്ട്ര സഭ 2012 മുതൽ ഡിസംബർ 5 ലോക മണ്ണ് ദിനമായി ആചരിച്ചു വരുന്നത് ‘ എന്നതാണ് ഈ വർഷത്തെ ലോക മണ്ണ് ദിനത്തിന്റെ മുദ്രാവാക്യം.
വയനാട് കൃഷി വിജ്ഞാന കേന്ദ്രം അന്താരാഷ്ട്ര മണ്ണ് ദിനാചരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ബ്ലോക്ക് തല കാർഷിക വിജ്ഞാന കേന്ദ്രങ്ങൾക്കും വയനാട്ടിലെ കർഷകർക്കുമായി സംഘടിപ്പിക്കുന്ന കൃഷി പാഠശാലയിൽ “മണ്ണിന്റെ ആരോഗ്യ പരിപാലനം” എന്ന വിഷയത്തിൽ ഓൺലൈൻ ആയി കർഷകർക്ക് പരിശീലനം നൽകുന്നു.
മഴമറയിലെ മുളകുകൃഷി: തിരുനെല്ലിയില്‍ വിളവെടുപ്പു നടത്തി
തിരുനെല്ലി അഗ്രോ കെയര്‍ ഫൗണ്ടേഷന്‍ കെഎസ്എച്ച്ബി കോളനി വളപ്പില്‍ മഴമറ സ്ഥാപിച്ചു നടത്തിയ മുളകുകൃഷിയുടെ വിളവെടുപ്പ് നടത്തി.കൃഷിവകുപ്പിന്റെ സുഭിക്ഷകേരളം പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമായാണ് മഴമറ സ്ഥാപിച്ചു ജൈവരീതിയില്‍ കൃഷി നടത്തിയത്.നിത്യോപയോഗത്തിന് ഉതകുന്ന മറ്റു വിളകള്‍ മഴമറയില്‍ തുടര്‍ച്ചയായി കൃഷി ചെയ്യാനാണ് ഫൗണ്ടേഷന്റെ പദ്ധതി.കോളനിയിലെ തരിശുകിടക്കുന്ന പ്ലോട്ടുകളില്‍ വാഴകൃഷിയും നടത്തുന്നുണ്ട്.കോളനി അലോട്ടീസ് അസോസിയേഷന്‍ പ്രസിഡന്റ് എന്‍.എം. ജോയി,പ്രഫ.ജോര്‍ജ് കുത്തിവളച്ചാല്‍,പ്രേമന്‍ കേളോത്ത്, എത്സ ജോയ്,റെനിഷ തുടങ്ങിയവര്‍ വിളവെടുപ്പിനു നേതൃത്വം നല്‍കി
ഓണ്‍ലൈന്‍ കാര്‍ഷിക ഗ്രാമീണ ഗവേഷക സംഗമം ഫെബ്രുവരിയില്‍
എം. എസ്. സ്വാമിനാഥന്‍ ഗവേഷണ നിലയത്തിന്‍റെയും കേന്ദ്രശാസ്ത്രസാങ്കേതിക വകുപ്പിന്‍റേയും സംയുക്താഭിമുഖ്യത്തില്‍ 2021 ഫെബ്രുവരിയില്‍ ഗ്രാമീണ കാര്‍ഷിക ഗവേഷക സംഗമം സംഘടിപ്പിക്കുന്നു. ഓണ്‍ലൈന്‍ ആയിട്ടാണ് പരിപാടി സംഘടിപ്പിക്കുന്നത്. കാര്‍ഷിക മേഖലയില്‍ പുതുമയാര്‍ന്ന കണ്ടെത്തലുകള്‍ നടത്തിയിട്ടുള്ള കര്‍ഷകരെ ഉദ്ദേശിച്ചാണ് ഈ ഓണ്‍ലൈന്‍ ഗവേഷക സംഗമം നടത്തുന്നത്. പുതുമയാര്‍ന്ന കൃഷിരീതികള്‍, കാര്‍ഷിക ഉപകരണങ്ങള്‍, മൂല്യവര്‍ദ്ധിത രീതികള്‍, വിത്തിനങ്ങള്‍ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കല്‍ എന്നീ മേഖലകളില്‍ വ്യക്തിമുദ്ര പതിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള കര്‍ഷകര്‍ക്ക് ഈ ഗവേഷണ സംഗമത്തില്‍ പങ്കെടുക്കാവുന്നതാണ്. താല്‍പ്പര്യമുള്ള കര്‍ഷകര്‍ തങ്ങളുടെ കണ്ടെത്തലുകളെപ്പറ്റിയുള്ള ഒരു ലഘുവിവരണം കണ്ടുപിടിത്തത്തിന്‍റെ/ഉപകരണങ്ങളുടെ ഫോട്ടോ എന്നിവയും വ്യക്തിവിവരങ്ങളും എന്നിവ സഹിതമുള്ള അപേക്ഷ, എം. എസ്. സ്വാമിനാഥന്‍ ഗവേഷണ നിലയം, പുത്തൂര്‍വയല്‍ പി. ഓ., വയനാട്- 673577 എന്ന വിലാസത്തില്‍ അയക്കേണ്ടതാണ്. കൂടാതെ rimcabc2021@gmail.com & director@mssrfcabc.res.in എന്ന മെയിലിലേക്കും അയക്കാവുന്നതാണ്. ഒരു വിദഗ്ധ സമിതിയുടെ മേല്‍നോട്ടത്തില്‍ നടത്തപ്പെടുന്ന മൂല്യനിര്‍ണ്ണയത്തിന്‍റെ അടിസ്ഥാനത്തിലായിരിക്കും ഓണ്‍ലൈന്‍ ഗവേഷണ സംഗമത്തിലേക്കുള്ള കര്‍ഷകരെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്. തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്ന കര്‍ഷകര്‍ക്ക് അവരവരുടെ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങളെക്കുറിച്ച് വിവരിക്കുവാന്‍ ഓണ്‍ലൈന്‍ സൗകര്യം ഒരുക്കുന്നതായിരിക്കും. കൂടാതെ ഈ മേഖലയിലുള്ള വിദഗ്ധരുമായുള്ള ആശയവിനിമയവും നടത്താവുന്നതാണ്. തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്ന കര്‍ഷകര്‍ക്ക് സര്‍ട്ടിഫിക്കറ്റും നല്‍കുന്നതായിരിക്കും. കൂടുതല്‍ വിവരങ്ങള്‍ക്ക് 04936 204477, 9388020650.

M	T	W	T	F	S	S
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31

M	T	W	T	F	S	S
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31

കേരളത്തിലെ ആദ്യ ജീവാണു ജൈവ വള ഗുണനിയന്ത്രണശാല പട്ടാമ്പിയില്‍

Hello

Also read:

Leave a Reply

Leave a Reply Cancel reply

Most read in a month

Most read in a year

Navigate

Date

Trending this month

Archives